Ik vergelijk lesgeven soms met het fluiten van een voetbalwedstrijd. Wil je weten wat ik daarmee bedoel én ben je benieuwd naar de superpraktische tips die daarbij horen voor de eerste zilveren weken na de kerstvakantie? Lees dan vooral door!
Op mijn docentenleven.nl staan meerdere blogs over groepsvorming. Iets waarvan we meestal denken dat dit plaatsvindt in de eerste weken van het schooljaar, maar niets is minder waar. Groepsvorming is eigenlijk gedurende het hele schooljaar een belangrijk punt om bij stil te staan én aan te werken. Na de zomervakantie begin je natuurlijk met de groepsvorming van een klas. We noemen dit ‘de gouden weken‘. Je leert elkaar kennen en na een paar weken ga je door de stormingfase. Vervolgens merk je, op het gebied van groepsvorming, dat je in een wat rustiger vaarwater terecht komt. En dan komt de kerstvakantie. Twee weken vrij en dit zijn twee weken waarin heel veel gebeurt. Ook als je niet op vakantie gaat, ben je echt even helemaal uit het schoolritme gekomen. Heel fijn, maar dat levert NA die vakantie ook wel weer wat uitdagingen op!
Die periode na de kerstvakantie noemen we vaak ‘de zilveren weken’. Hoewel je niet meer helemaal opnieuw hoeft te beginnen, moet je wel weer even terug naar de basis. Je moet de regels, de afspraken en je routines weer onderwijzen. En dat vraagt ook van jou om consequent te zijn. Toch?
Ja, natuurlijk moet je consequent zijn. Maar ik maak graag de vergelijking met een voetbalwedstrijd: als de scheidsrechter voor ieder dingetje, alle foutjes en iedere kleine overtreding fluit en het spel stillegt, dan houd je geen wedstrijd over. Dat is natuurlijk verschrikkelijk om naar te kijken.
Mijn tip voor de ‘zilveren weken’ na de kerstvakantie gaat dan ook niet over werkvormen waarmee je aan de slag kunt met leerlingen. Ik wil je graag meenemen in mijn visie die overeenkomt met de vergelijking met een voetbalwedstrijd: de ‘pick your battles visie.
Pick your battles
Wanneer je na de vakantie weer gaat werken met je klas(sen), dan start je waarschijnlijk met het herhalen van de afspraken, regels en routines. Veel is toch al behoorlijk ver weggezakt, dus je zal best even moeite moeten doen en hier tijd voor vrij maken. En het zal ongetwijfeld niet in één keer goed gaan.
Tijdens het lesgeven beland je dan ook nogal eens in situaties waarbij je twee dingen kunt doen:
- Je gaat erop in
En dat betekent dat je in discussie gaat of een aanvaring aangaat. (Weet je nog? De scheidsrechter). - Je laat het gaan
En dat betekent dat je soms, bewust, doet of je iets niet ziet of gehoord hebt. Of je kiest ervoor om humor in te zetten als ‘wapen’. (Een scheidsrechter die laat doorspelen).
Wat mij betreft is dit iedere keer weer een keuze. Een keuze die jij zelf maakt en die direct gevolg heeft op de groepsvorming, de band met je leerlingen en klassenmanagement.
Zelf ben ik tijdens het lesgeven dagelijks bezig met de keuze tussen deze twee: laten gaan of ga ik erop in. En daarbij zijn een aantal dingen voor mij belangrijk in de afweging.
Ik hecht veel waarde aan veiligheid in de klas en accepteer daarom dus ook geen pestgedrag. Ik vind het belangrijk dat we respect voor elkaar (dus niet zij alleen voor mij, maar echt voor elkaar.) hebben en daarom vind ik het belangrijk dat we elkaar laten uitpraten en geen vervelende opmerkingen maken als iemand praat of een antwoord geeft. Gebeurt dit? Dan kies ik er bewust aan om ‘de battle’ aan te gaan. Ik vind dat de moeite van mijn energie waard. Ik vind dat de band met mijn leerlingen waard. Ik wil namelijk dat zij erop vertrouwen dat ze in mijn les veilig zijn om te leren en zich te uiten.
Tegelijkertijd zijn er moment waarop ik ‘de battle’ niet aanga. Ik zie soms wel eens leerlingen met elkaar kletsen over andere zaken tijdens groepswerk. Er zijn momenten waarop ik dat even laat gaan. Soms is het voor pubers belangrijk om dat gesprek even te voeren. Ik heb geen idee waarom, maar ik heb wel geleerd dat het verstoren van dat momentje soms negatief uitpakt voor mijn band met die leerlingen. Ik houd het wel in de gaten. Duurt het te lang? Dan loop ik even langs het groepje en wijs ik ze erop. Ik geef daar dan ook bij aan dat ik ze al even hun gang heb laten gaan en dat het nu weer tijd is voor het echte werk. Dit is voor mij een bewuste keuze. Misschien is het niet eens zozeer dat ik ‘iets wat niet mag’ laat gaan, ik kies ervoor het corrigeren anders aan te pakken.
Ik laat de wedstrijd zoveel mogelijk doorgaan
Dat betekent dat ik niet direct overal bovenop ga zitten, maar wat ik wel doe is door middel van non-verbale communicatie aan te geven dat ik zie wat er gebeurt. Heel vaak zien leerlingen dit en dan weten ze dat ze iets moeten doen/aanpassen. En als die non-verbale communicatie niet voldoende is, dan loop ik even naar zo’n groepje leerlingen of leerling toe. Dan benoem ik het ‘probleem’ één-op-één. Ik kies dus heel bewust van welke zaken ik een strijd maak en van welke zaken niet.
Natuurlijk maak ik meer strijd van zaken die ik belangrijk vind voor mij, mijn leerlingen en het groepsproces. Verder vind ik het vooral heel belangrijk om de zaken waar ik geen strijd van maak met humor op te lossen. Ik heb gemerkt dat ik daarmee veel meer bereik. Ook (misschien wel juist) tijdens de stormingfase. En ik heb ook gemerkt dat het mij helpt bij het opbouwen van de band met mijn leerlingen. Hoe meer strijd ik maak, hoe moeizamer dat gaat. Hoe meer humor ik toepas bij het oplossen van problemen, hoe beter de band met mijn leerlingen wordt.
Denk jij nou, leuk deze tips maar HOE doe ik dit?
Ik leg je alles en nog veel meer (want ik heb nog veel meer tips om anders met gedrag om te gaan) uit in mijn cursus Gedrag is (g)een dealbreaker.
Durf jij de uitdaging aan en ga jij aan de slag met gedrag? Ik ben ervan overtuigd dat ik je kan helpen om aan het eind van de dag meer energie over te houden en in de klas een positiever leerklimaat neer te zetten, omdat je anders leert kijken naar én omgaan met gedrag.
En om de drempel zo laag mogelijk te houden, kun je nu al aan de slag met gedrag voor maar 79 euro (in plaats van 197 euro)! Deze aanbieding is nog twee weken geldig, dus claim de korting voor 1 januari 2025!
Direct aan de slag? Dat kan door hier te klikken! De tips die ik je geef zijn zo praktisch dat je ze letterlijk je volgende lesdag in de praktijk kunt brengen! Wil je wel aan de slag met gedrag, maar heb je nu geen tijd? Geen enkel probleem! Je kunt namelijk nu instappen en de korting claimen en hebt vervolgens ruim een jaar de tijd om de cursus te volgen! Zoals al mijn cursussen kun je ook deze declareren bij je teamleider en laten betalen van je professionaliseringsbudget. Na betaling ontvang je een factuur die voldoet aan de eisen en die je dus zo kunt indienen.
Wil je op rekening betalen, dat kan ook! Stuur me hiervoor een naar info@docentenleven.nl. Dit mag je ook doen als je nog vragen hebt!
