Motivatie is altijd een hot topic voor docenten, want eerlijk is eerlijk: dit lijkt volledig te ontbreken bij de meeste leerlingen en studenten. De vraag is alleen of dit wel echt klopt. Is er niet iets anders aan de hand? Motivatie is vaak een ongrijpbaar onderdeel van het lesgeven. Bij de ene leraar lijkt het geen enkel probleem om leerlingen te motiveren en de andere leraar krijgt het maar niet voor elkaar om die koppies allemaal dezelfde kant op te krijgen.
Niet één oplossing
Uiteindelijk is er niet één oplossing voor het ‘motivatieprobleem’ (dat woord alleen al klinkt nogal demotiverend moet ik eerlijk zeggen). Er spelen vaak veel factoren mee, zowel bij de leerlingen als bij de leraar. Iets wat wel heel erg belangrijk is en altijd zorgt voor een goede basis voor motivatie is het werken aan de band met je leerlingen.
Als die band er niet is of niet goed is, dan wordt motivatie sowieso een groot probleem.
Dus als je ernstige motivatieproblemen ervaart, dan is de eerste vraag die ik je zou willen stellen: “Hoe is de band met je leerlingen?”. Als die band verder goed is, dan is het tijd om aan andere knoppen te gaan draaien.
Een praktische tip die vaak werkt
Om het probleem met ongemotiveerde leerlingen op te lossen, is het noodzakelijk om aan verschillende knoppen te draaien en dit steeds weer opnieuw uit te vinden. De ene dag is immers de andere niet en er kan van alles spelen. Eén van de knoppen waaraan je zou kunnen draaien is die van de voorspelbaarheid.
Zorg ervoor dat je leerlingen weten wat ze kunnen verwachten. Vertel van te voren wat je in de les gaat doen, maar deel ook hoe lang je ongeveer met ieder onderdeel aan de slag gaat. Ga je een nieuw onderwerp uitleggen? Vertel dan hoe lang je van plan bent om te gaan praten.
Weten wat je kunt verwachten, hoe lang iets gaat duren, hoe lang je de tijd voor iets hebt (bijvoorbeeld voor een opdracht) geeft houvast. Het geeft uitzicht en overzicht. Maar dat niet alleen, het geeft leerlingen het gevoel dat ze betrokken worden bij de les en hoe deze is ingevuld. Hoewel ze in principe niets kunnen doen aan die inhoud (dat kan wel, maar daarover heb ik het een volgende keer) van de les, geeft het toch een bepaalde mate van autonomie: ze voelen zich betrokken en serieus genomen. En dat is één (of eigenlijk twee) hele belangrijke knop om aan te draaien als je wil proberen om de motivatie wat op de krikken!
Probeer het eens!
Ik zou zeggen, ga er eens mee aan de slag. Deel het programma van de dag of de les met je leerlingen. Vertel in welke blokken je je les hebt ingedeeld en hoe lang ieder blok ongeveer zal duren.
Extra tip: zet een timer of aftelklok op het bord tijdens de onderdelen waarbij leerlingen zelfstandig aan het werk gaan met opdrachten. Zo maak je ook visueel hoe lang een bepaalde tijd exact is. Dat voegt vaak meer toe dan simpelweg zeggen “Jullie hebben nog tien minuten”.
Wil jij leren hoe je kunt stoppen met brandjes blussen? Hoe je positiever naar gedrag kunt kijken, zodat je het kunt inzetten om te werken aan de band met je leerlingen en het opbouwen van een veilig leerklimaat?
In de cursus Gedrag is geen dealbreaker deel ik al mijn tips en trucs, gedachten en ervaringen met je. Ik neem je mee in mijn visie op gedrag in de klas, leer je hoe je stopt met het veranderen van je leerlingen, maar richt op het veranderen van je eigen mindset.
Zo voel jij meer energie en zekerheid voor de klas en je zal merken dat ook je leerlingen uiteindelijk hun gedrag zullen aanpassen!
Bestel de Lerarenwaaier Omgaan met Gedrag als je deze tips direct in je lessen wilt meenemen!
Schrijf je hier in voor mijn wekelijkse e-mail met tips. Extra leuk: je ontvangt dan direct mijn gratis e-book vol tips voor startende leraren!