Je hebt hem ongetwijfeld weleens voorbij horen komen: zonder relatie geen prestatie. Het rijmt lekker, maar verder vind ik het een ietwat vervelende uitspraak. Hoewel ik van mening ben dat het noodzakelijk is om een goede band met je leerlingen op te bouwen, vind ik het onduidelijk wat er in bovenstaande uitspraak bedoeld wordt met relatie. Want als je dan een ‘relatie’ moet hebben met leerlingen, in welke vorm moet je deze dan gieten?
Van nature
Er zijn collega’s die lijken van nature naadloos aan te sluiten op de doelgroep. Ze maken grapjes, kennen alle bekende en minder bekende YouTubers, doen mee met een spontaan potje voetbal en staan keihard te dansen tijdens schoolfeesten. Jaloersmakend soms, omdat lang niet iedereen zich zo makkelijk kan mengen in de doelgroep. Toch vind ik het zelf altijd lastig, want ook ik vind een dansje tijdens een schoolfeest leuk (ik kan overigens nog geen bal raken tijdens een potje voetbal), maar ik vind het ook belangrijk dat het duidelijk is en blijft hoe de verhouding ligt.
Grenzen
‘Hoe de verhouding ligt’ klinkt misschien een beetje zwaar. Zwaarder dan ik het eigenlijk bedoel. Ik ben namelijk groot fan van wederzijds respect en houd helemaal niet van een hiërarchie waarin iemand boven iemand anders staat. Ik ben meer van de begeleidende, coachende rol van de leraar. Je staat in zekere zin naast elkaar. Maar… ik vind ook dat wel duidelijk moet zijn dat een leraar niet dezelfde rol heeft als een leerling. De leraar is er om leerlingen iets te leren, naar een doel te begeleiden en aan het einde van de rit een bepaalde mate van kennis te hebben bijgebracht. En omdat we over het algemeen leren in een groep (de klas), er verschillende niveaus binnen die groep zijn, iedere leerling andere behoeften heeft en ga zo nog maar even door, moet er een veilig leerklimaat in die groep zijn. En daarvoor is de leraar in eerste instantie verantwoordelijk voor. Hij/zij moet dit organiseren (klassenmanagement). En daarvoor is het toch nodig dat er een verschil is tussen leraar en leerling. En dat verschil kan goed duidelijk worden door bepaalde grenzen aan te geven. Grenzen die jou als leraar ten opzichte van de leerlingen onderscheid van hun vrienden. En dat betekent ook dat jij richting leerling bepaald gedrag zal laten zien. Denk aan corrigeren waar nodig, coachen en begeleiden, het goede voorbeeld geven (ook als je even een antwoord niet weet en het moet opzoeken) etc.
Meer motivatie
Hoewel het misschien soms lijkt alsof leerlingen beter werken en gemotiveerder zijn bij populaire leraren die zich makkelijk inmengen, is dit lang niet altijd het geval. Iedere leerling heeft namelijk iets anders nodig om gemotiveerd te raken en lang niet iedere leerling voelt zich thuis bij een populaire, drukke leraar. Er zijn voldoende leerlingen die zich juist heel prettig voelen bij een rustiger persoon, iemand die wat stabieler is, misschien zelfs iemand die niet meer piepjong is en voorspelbaar gedrag laat zien.
Blijf jezelf en ontwikkel je tot de leraar die je bent
Kortom: om gemotiveerde leerlingen te hebben die lekker aan het werk gaan hoef je helemaal niet bevriend te raken met je leerlingen. Sterker nog, is juist beter om ervoor te waken dat dit gebeurt. Wel is het heel belangrijk om te werken aan een goede band met je leerlingen, gebaseerd op een eerlijk en betrouwbaar beeld van jezelf. Dat straalt vertrouwen uit naar je leerlingen, draagt bij aan rust en orde in de klas en zorgt ervoor dat leerlingen weten wat ze aan jou hebben. En dat (in combinatie met een goede didactiek) zorgt ervoor dat leerlingen ook tijdens jouw lessen gemotiveerd aan het werk kunnen gaan!
Meer klassenmanagement en lesopbouw?
Op dit moment lopen er twee e-learnings waarin klassenmanagement in meer of mindere mate centraal staat. De korte e-learning Starten in het onderwijs: basistips en de uitgebreide e-learning Praktisch klassenmanagement. Regelmatig geef ik een masterclass over het ontwikkelen van lesmateriaal of lesopbouw.
Opeens weet je het…
Je wordt leraar! In dit boek beschrijf ik precies welke keuzes je moet maken, welke zaken je moet overwegen, welke opties je hebt en waar die opties je brengen. Met recht een praktische leidraad om jezelf te dirigeren naar een omscholingstraject dat zo goed mogelijk bij jou past!
Je kunt ook met mijn om de (virtuele) tafel en een studiekeuzetraject aangaan. We gaan dan samen op zoek naar de antwoorden op alle vragen die ik je wil stellen voordat je een definitief besluit neemt. Op zoek naar een traject dat bij jou past en de kans van slagen daardoor ook zo groot mogelijk maakt. Wil je daarover meer lezen? Klik dan hier!
