Regelmatig ben ik op zoek naar werkvormen of opdrachten die ik kan gebruiken voor mijn leesdossieropdrachten. Een standaard boekverslag komt heus nog voor, maar is voor leerlingen niet altijd even uitdagend en kost mij heel veel nakijktijd. Om mijn werkdruk een beetje te verminderen zoek ik daarom afwisseling in opdrachten die uitdagend zijn en passen bij de belevingswereld van mijn leerlingen. Maar daarnaast ook relatief makkelijk na te kijken zijn. Om die reden gebruiken wij binnen onze vakgroep steeds vaker een rubric. Maar we zoeken ook naar alternatieve opdrachten. Deze keer bedacht ik het maken van een meme.
Meme, wat is dat?
Ik kan me bijna niet voorstellen dat je jouw leerlingen er nog nooit over hebt horen praten, maar mocht dat toch het geval zijn dan volgt hier een korte uitleg. Een meme is een soort woordspeling in reactie op een gebeurtenis of een doelgroep. Mist Oranje tijdens een belangrijke voetbalwedstrijd een strafschop? Dan worden hier binnen de kortste keren memes van gemaakt waarbij bijvoorbeeld een komeet door de ruimte schiet en de bijbehorende, korte, tekst naar het voorval van de gemiste strafschop verwijst. Ook doelgroepen, zoals bijvoorbeeld docenten, worden gebruikt in memes. Google maar eens ‘meme docenten’ en je ziet er al een heleboel voorbij komen.
Waarom zou je een meme gebruiken tijdens een les?
Een meme lijkt simpel te maken, maar dat valt tegen. Memes bevatten vrijwel altijd een actualiteit. Dat betekent dat men het nieuws en/of gebeurtenissen in de wereld bij moet houden. Daarnaast moet de maker van een meme behoorlijk taalvaardig zijn. In ieder geval taalvaardig genoeg om een woordgrap te maken. Ten slotte moet het humor bevatten. Je moet, nadat je de meme bekeken hebt, eigenlijk gelijk in de lach schieten.
Die humor is overigens wel een punt van aandacht. Die mag namelijk op het randje zijn, maar moet hier eigenlijk niet overheen gaan. Dan is het niet meer leuk. En dat is best een moeilijk element van het maken van een meme.
Hoe maak je een meme?
Er zijn een aantal mogelijkheden om leerlingen een meme te laten maken. Om te beginnen kunnen leerlingen volledig zonder computer aan de slag gaan. Ze tekenen dan zelf een meme. Het effect hiervan is waarschijnlijk niet zo heel erg mooi. De kracht zit hem over het algemeen toch in een treffende foto of een pakkend plaatje. Vaak ook iets uit het nieuws of uit hun omgeving. Daarom zou mijn advies zijn om een meme digitaal te maken.
In dat geval heb je twee opties:
- Je laat leerlingen een hele nieuwe meme maken door het gebruik van een memegenerator.
- Je laat leerlingen een meme hergebruiken. Ook hiervoor kun je een memegenerator gebruiken.
Welke generator gebruik je?
Er zijn verschillende opties. Een vrij betrouwbare mogelijkheid is Canva. Dit programma heeft nog veel meer opties, daarom is het sowieso een interessante optie. Maar voor Canva moet je wel een account aanmaken en dat kan een probleem zijn bij het AVG-proof maken van deze opdracht.
Naast Canva zijn er heel veel verschillende generators op internet te vinden. Je kunt in Google ‘meme generator’ intikken en er komen verschillende mogelijkheden omhoog. Dit is er een van: Meme Generator.
Hoe en waar toepassen?
Je kunt deze werkvorm voor heel veel verschillende vakken toepassen. Bij geschiedenis om een bepaalde belangrijke gebeurtenis uit de geschiedenis te beschrijven. Bij maatschappijleer of Burgerschap om een actuele gebeurtenis te bespreken. Bij muziek om een muzikant te bespreken en bij Nederlands om een scene uit een boek te behandelen.
Wat ik wel belangrijk vind is het vervolg wat je aan de opdracht geeft. Een meme maken is, zeker met een memegenerator niet zo moeilijk. De vraag is waarom leerlingen die meme gemaakt hebben. Waarom kozen ze voor die gebeurtenis en waarom bedachten ze deze tekst bij dat specifieke plaatje. Kortom, als je deze opdracht geeft is het belangrijk om leerlingen in een paar zinnen te laten uitleggen waarom ze gemaakt hebben wat ze gemaakt hebben.
Deze werkvorm is ook heel goed in te zetten tijdens online lessen en tijdens hybride lessen.
Meer inspiratie?
Ben je op zoek naar nog meer inspiratie? Volg dan mijn online cursus Werkvormen voor iedere les. Daarin leer je heel veel verschillende werkvormen toepassen, maar is er ook aandacht voor motivatie bij leerlingen stimuleren en onderzoeken wat voor docent jij bent!
Geen zin in een cursus, maar wel op zoek naar nog meer werkvormen? Kies dan voor het e-book Werkvormen!