Gedurende je opleiding zullen er regelmatig mensen in je les zitten. Een stagebegeleider, een werkplekbegeleider of een coach. Je moet bepaalde vaardigheden laten zien en dat kan soms spannend zijn. Ook als je afgestudeerd bent komt er nog regelmatig iemand in je les kijken. Bijvoorbeeld als je beoordeeld wordt door een teamleider of directeur. Maar ook lesbezoeken tussen collega’s komen vaak voor. De komende weken ga ik meer aandacht besteden aan collegiale lesbezoeken. In dit artikel eerst: waarom lessen van collega’s bezoeken?
Waarom lesbezoeken tussen collega’s?
Regelmatig komt het terug in onze vergaderingen. De oproep om toch vooral een les te bezoeken van een collega. Er zijn verschillende redenen waarom dit zinvol kan zijn:
- Je bent een startende docent en je moet nog vlieguren maken.
Lesbezoeken van collega’s zijn dan voornamelijk om jou meer inzicht te geven in jouw lespraktijk. Je krijgt dan feedback op jouw handelen of je geeft van te voren een leervraag door, waar de collega in kwestie op zal letten. Meestal zijn deze collega’s coach of werkplekbegeleider en daardoor opgeleid om jou verder te helpen bij je leervraag. Een gesprek na afloop is dan ook gebruikelijk. - Delen van kennis
Als docent kan je niet alle mogelijke opleidingen of scholingen volgen. Daarnaast is er ook vaak een maximaal budget voor scholing. Daarom kiezen scholen ervoor om docenten die bepaalde opleidingen of trainingen gevolgd hebben in te zetten om de opgedane kennis te delen. Bijvoorbeeld: een school wil meer formatief gaan werken. Tien docenten worden hierin getraind en volgen een opleiding. Vervolgens gaan deze tien docenten hun opgedane kennis delen met de rest van het docententeam. Ze wonen lessen van collega’s bij en geven aan waar zij kunnen verbeteren op het gebied van formatief evalueren en hoe zij dit kunnen aanpakken. - Blijven leren
Ook als je al tien jaar voor de klas staat, kan je nog veel leren over het vak. Van kijken bij een collega leer je veel. Niet alleen hoe het kan of zou moeten, maar ook hoe jij niet wil lesgeven en wat niet bij jou docentschap past. Door regelmatig bij een collega te krijgen blijf je scherp op je eigen lespraktijk. - Je hebt een probleem
Iedereen heeft wel eens een klas die niet lekker loopt of een probleem met een leerling. Maar wellicht is er nog wel een groter probleem. Bijvoorbeeld als je moeite hebt met orde houden of het stil krijgen van een klas. Dat kan het lesgeven een stuk minder leuk maken. Door dit probleem om te buigen naar een leervraag en een collega te vragen om mee te kijken, is het mogelijk om aan deze problemen te werken. - Je fungeert als voorbeeld
Het komt ook voor dat een startende docent of een student bij jou in de les komt om bij jou de kunst af te kijken.
Spannend of niet?
Met name in de situatie waarin je aangeeft dat je iets te leren hebt en je jezelf dus kwetsbaar opstelt, kan het best spannend zijn om lesbezoeken te krijgen van een collega. Het kan dan voelen alsof je beoordeeld (en misschien zelfs veroordeeld) wordt. Het is dan ook van groot belang dat degene die in de les komt kijken respectvol is en zich bewust is van de kwetsbare situatie waarin de ‘bekeken’ docent zich begeeft. De insteek moet altijd zijn dat iemand komt kijken om een stap vooruit te zetten. Dat kan zijn om iets van iemand te leren, om een leervraag of probleem op te lossen, maar ook om tijdens een training opgedane kennis over te dragen.
In volgende artikelen ga ik dieper in op de verschillende manieren van het uitvoeren van lesbezoeken.