Natuurlijk wil je, als je hard hebt gewerkt om je leerlingen nieuwe stof aan te leren, dat jouw leerlingen ook snappen wat ze geleerd hebben. Oftewel, je wilt graag dat de stof is overgekomen. Want als dit niet zo is, dan moet je dingen in je lessen veranderen en het op een andere manier nog eens proberen. Natuurlijk kun je wachten tot de toets om hier achter te komen, maar ja: dan is het te laat! En dat is ook niet nodig, want er zijn heel veel werkvormen om tijdens de les al te checken of de stof goed is overgekomen. Zo ook deze werkvorm met kaartjes.
Werkvorm om begrip te controleren
Op mijn website vind je verschillende manieren om begrip te controleren. Zo is er de werkvorm waarin je een Kahootquiz of een Quizlet Live in kunt zetten. Ook de werkvorm waarbij je een exitticket of de werkvorm met een entreeticket helpen je om inzicht te krijgen in de mate van begrip van jouw leerlingen. Werken met een exitticket wordt vaak gebruikt bij formatief evalueren.
Ook deze werkvorm met kaartjes is een vorm van formatief evalueren en komt voor in verschillende uitvoeringen. Het idee van het werken met kaartjes is dat je in een oogopslag kunt zien hoe het zit met het begrip van de hele klas. En juist dit gegeven is zo belangrijk. Dat je inzicht krijgt in je hele klas.
Wanneer je ter controle vragen stelt komen slechts een aantal leerlingen aan de beurt om die vragen te beantwoorden. Maar door kaartjes te gebruiken krijg je inzicht in de hele klas.
Hoe het werkt
Iedere leerling krijgt een kaartje of setje kaartjes. Dit kunnen kaartjes met een kleur zijn (groen of rood bijvoorbeeld). Iedere kleur heeft een betekenis, bijvoorbeeld ja/nee of goed/fout of waar/niet waar. Vervolgens stel je vragen of projecteer je vragen op het bord die leerlingen moeten beantwoorden door het kaartje van hun keuze omhoog te steken.
Omdat iedere leerling in de klas een setje kaarten heeft en dus een kaartje omhoog steekt, zie jij in een keer de antwoorden van alle leerlingen op de door jou gestelde vraag over de lesstof. Je ziet dus welke leerlingen het goede antwoord omhoog houden en wanneer ze het verkeerde antwoord omhoog houden. Na iedere vraag kan je het antwoord bespreken en ook bespreken waarom dat het juiste antwoord is.
Je controleert nu niet alleen het begrip en de kennis, maar je maakt direct van de gelegenheid gebruik om er een leermoment van te maken.
Voordelen
Deze manier heeft een aantal voordelen, waarvan er twee in ieder geval hierboven zijn besproken. De voordelen van een werkvorm met kaartjes op een rij:
- Je krijgt een beeld van de hele klas en niet slechts enkele leerlingen of de leerlingen die toch al graag hun vinger opsteken om antwoord te geven.
- In het verlengde van punt 1: ook de leerlingen dien normaal niet zo snel hun hand opsteken om een antwoord te geven zie je op deze manier.
- Je creëert direct een moment om de stof nog eens kort uit te leggen.
- Het is snel en simpel uit te voeren en kan in de tien laatste minuten van je les.
- Het is een werkvorm waarvan de materialen van herbruikbaar zijn. Dus je steekt eenmalig energie in het maken van deze materialen en vervolgens gebruik je ze in meerdere klassen.
- Voor je leerlingen is het minder eng om te laten zien wat ze weten of niet, omdat deze hele klas meedoet en daardoor niet de aandacht op een specifieke leerling ligt.
- Leerlingen krijgen ook zelf inzicht in hun leerproces en de mate waarin zij de stof begrijpen.
Mijn versie van deze werkvorm
Deze week ben ik aan de slag gegaan met deze werkvorm voor mijn eigen vak Nederlands. Op dit moment zijn wij bezig het onderdeel beeldspraak. Dit wordt in klas twee en klas drie besproken en is een belangrijk deel van de toets. Om die reden heb ik setjes met vier kaartjes gemaakt. Ieder kaartje kreeg en eigen kleur en op ieder kaartje staat een andere vorm van beeldspraak.
De kaartjes heb ik geplastificeerd. Handig, want ik kan ze nu makkelijk schoonmaken en gebruiken in meerdere klassen. In klas twee gebruiken we drie van de vier kaartjes, omdat er dan nog maar drie vormen van beeldspraak worden behandeld. In klas vier gebruiken we alle vier de kaartjes.
Vervolgens maak ik een PowerPoint waar in ik op iedere slide een zin zet met daarin een van de drie (of vier) vormen van beeldspraak verwerkt. Tijdens de les laat ik een zin zien en de leerlingen moeten kiezen welk kaartje ze omhoog houden. Gaat het om een metafoor of toch om een personificatie?
Als iedereen zijn kaartje omhoog heeft gehouden bespreken we het goede antwoord en waarom dit zo is. Waar herken je ook alweer een metafoor aan? Wat is ook alweer een personificatie? Vervolgens gaan we door met de volgende zin en is weer de vraag aan de leerlingen: welk kaartje moet omhoog houden?
Kan het ook digitaal?
Jazeker, het kan ook digitaal. Er zijn apps waarmee je verschillende kleuren kan kiezen en je telefoon omhoog kan houden met de kleur die hoort bij het juiste antwoord. Er zijn ook online wisbordjes, waardoor leerlingen het goede antwoord kan laten opschrijven op dit wisbordje en omhoog kan houden.
Mijn ervaring is echter dat dit vaak vertraagd en dat de telefoon als afleiding dient. Daarom vind ik het fijn om, zolang ik nog fysiek les kan geven, de werkvorm op deze manier uit te voeren.
Alternatief voor online lesgeven
Je kunt een dergelijke werkvorm ook uitvoeren als je online lesgeeft. Je zou bijvoorbeeld met stellingen kunnen werken en leerlingen een virtueel hand op kunnen laten steken bij het antwoord eens of ja. Ook kun je van te voren vragen aan leerlingen om zelf op zoek te gaan naar rode en groene papiertjes en deze mee te nemen de online les in. Ook dan kun je, als iedereen zijn camera aan heeft, vragen aan leerlingen om het kaartje van hun keuze omhoog te houden.
Een online exitticket invullen of een kahoot spelen is wellicht toch simpeler te organiseren en minder afhankelijk van de goede wil/zin van de leerlingen of studenten.
Op zoek naar een training voor jezelf of jouw team?
Heb je interesse in een door mij gegeven (online) training? Leuk! Op deze pagina vind je meer informatie. Wil je meer weten over werkvormen en hoe je die inzet in jouw lessen? Bekijk dan eens deze pagina.
Heb je interesse in een professionele samenwerking? Check dan mijn LinkedIn of stuur een mailtje via info@docentenleven.nl.
Wil je meer artikelen lezen en op de hoogte blijven? Dat kan! Via Facebook deel ik regelmatig tips en links die ik online tegenkom. Via Instagram geef ik je een inkijkje in mijn docentenleven, inclusief mijn studie en mijn gezinsleven.
