Formatief evalueren, dus geen toetsen meer?
Niets is minder waar. Hoewel wij op school sinds een anderhalf jaar veel formatief evalueren, zijn de toetsen nog niet van het programma gehaald. Sterker nog! De toetsweek komt er bijna aan en ik wil graag weten hoe mijn leerlingen er voor staan. Daarom nam ik deze week een entreeticket af bij mijn leerlingen. Ik deelde deze werkvorm op Instagram, maar besloot om er ook een artikel over te schrijven. Wil je eerst meer weten over formatief evalueren? Dat kan! Lees dan dit artikel waarin ik zo concreet mogelijk uitleg wat formatief evalueren is!
Exitticket
Al eerder schreef ik over een exitticket en hoe je deze kunt inzetten om te controleren of de leerlingen het doel van je les hebben bereikt. Je kunt dit simpel en klein doen, door een leerlingen met pen en papier te laten antwoorden op vragen die jij stelt of op het bord schrijft. Maar je kunt er ook mentimeter voor gebruiken of een speciale website waar je een exitticket genereerd.
Entreeticket
In dit artikel richt ik mij op een entreeticket. Ik schreef daar al eens eerder over, maar in dit artikel bespreek ik de werkvorm die ik toepaste en de uitwerking ervan.
Omdat de toetsweek er aan komt wil ik graag weten hoever mijn leerlingen op dit moment zijn. We zitten anderhalve week voordat de toets Nederlands wordt afgenomen, dus ik heb nog wat mogelijkheden om bij te sturen waar mogelijk.
De werkvorm
Voordat de leerlingen in de klas komen, zorg ik ervoor dat op alle tafeltjes een post-it geplakt is. Dit heeft twee voordelen:
- De leerlingen zijn direct nieuwsgierig en geïnteresseerd.
- Het voorkomt een rommelig begin als ik straks de post-its ga uitdelen.
Aan het begin van deze periode is aangegeven wat de leerlingen voor de toets moeten kennen en kunnen (feedup). Nu is het tijd om te checken of ze dit al een beetje onder de knie hebben (feedback). In een powerpoint heb ik de opdracht gezet. Deze luidt: schrijf zoveel mogelijk begrippen uit de toetsstof op.
De leerlingen krijgen zo’n twee minuten om hun antwoorden op te schrijven. Na twee minuten moeten ze de post-it op het bord hangen. Als iedereen weer zit bekijk ik de antwoorden. Sommige leerlingen hebben twee dingen opgeschreven (relatief weinig, er zijn zo’n 20 begrippen te leren). Andere leerlingen hebben het blaadje volgeschreven.
Ik benoem wat ik zie staan en geef aan of het klopt (is dit een begrip dat geleerd moet worden of niet?). Uit de opdracht blijkt dat op de post-its in totaal, alle te leren begrippen op het bord staan. Ik benoem de begrippen, laat leerlingen aanvullen wat er eventueel ontbreekt. Ook vraag ik terloops of leerlingen ook al weten wat het begrip inhoudt. Op deze manier behandelen we ook de stof.
Dan rond ik de werkvorm af door aan te geven dat de leerlingen nu zien (op het bord) welke begrippen er allemaal geleed moeten worden en dat ze zelf nu inzicht hebben in wat ze daadwerkelijk nog (of al) wisten. Ik geef aan dat dit hen ook inzicht geeft in de mate waarin ze het doel bereikt hebben (kennen ze de stof voor de toets al of nog niet?). Op basis hiervan kunnen zij bepalen wat ze nog moeten doen om dit doel wel te behalen (feedforward).
Aanvulling op deze opdracht
Aanvullend op deze werkvorm deed ik nog een zelfevaluatieopdracht om het proces van formatief evalueren rond te krijgen. Jezelf evalueren en het proces van feedforward (wat heb je nodig om je doel toch te bereiken) is behoorlijk ingewikkeld en vraagt veel inzicht. Om de leerlingen te helpen had ik na deze opdracht nog een opdracht klaarstaan waarin zij vragen moesten beantwoorden over wat ze nodig denken te hebben om het doel te bereiken. Ik stelde vragen als:
- Weet je wat je moet leren voor de toets?
- Als je dit niet weet, wat moet je doen om hier achter te komen?
- Heb je al geleerd voor de toets?
- Vind je dingen moeilijk aan de stof en zo ja, wat vind je moeilijk?
- Heb je vragen over de stof of wil je nog iets uitgelegd krijgen?
- Zo ja, wat wil je nog eens uitgelegd krijgen?
De leerlingen moesten de antwoorden op een blaadje schrijven en inleveren. Door het beantwoorden kwamen sommige leerlingen erachter dat ze informatie misten (en dit kwamen ze vragen). Het zette ze in ieder geval aan het denken.
Voor mij is de informatie belangrijk om een invulling te geven aan mijn laatste lesweek voor de toetsweek, zodat ik kan inspringen op de behoeftes van mijn leerlingen en dus mijn onderwijs kan aanpassen aan die behoeftes.
Op zoek naar een training voor jezelf of jouw team?
Heb je interesse in een door mij gegeven (online) training? Leuk! Op deze pagina vind je meer informatie. Wil je meer weten over werkvormen en hoe je die inzet in jouw lessen? Bekijk dan eens deze pagina.
Heb je interesse in een professionele samenwerking? Check dan mijn LinkedIn of stuur een mailtje via info@docentenleven.nl.
Wil je meer artikelen lezen en op de hoogte blijven? Dat kan! Via Facebook deel ik regelmatig tips en links die ik online tegenkom. Via Instagram geef ik je een inkijkje in mijn docentenleven, inclusief mijn studie en mijn gezinsleven.