Als het nieuwe schooljaar begint, krijgen leerlingen altijd een stortvloed aan informatie over zich heen. Ze moeten kennismaken met hun nieuwe klas, hun mentor en al hun nieuwe docenten. Daarnaast zijn er tal van activiteiten die gericht zijn op kennismaking en teambuilding. Hoe kan jij als vakdocent er nu voor zorgen dat je je leerlingen leert kennen, zonder het zoveelste kennismakingsspelletje te doen? Met deze werkvormen voor de start van het schooljaar gaat het je lukken!
Werkvormen voor de start van het schooljaar
Tijdens je eerste les aan het begin van het schooljaar vertel je natuurlijk meer over jezelf en wat je dit jaar verwacht van de leerlingen. Uiteraard wil je dan ook weten wie er bij jou in de klas zit. Vaak hebben leerlingen geen zin om (alweer) te vertellen wie ze zijn en wat ze doen. Als je ze dit op de man af vraagt heb je dus kan dat je teleurgesteld wordt. Door het over een andere boeg te gooien kun je toch meer over je leerlingen te weten komen, zonder dat je ze dit op de man af vraagt.
- Een handleiding over jezelf
Deze opdracht geeft jou inzicht in waar een leerling binnen jouw vak staat en wat hij denkt nodig te hebben van jou als docent. Vraag leerlingen om op te schrijven op welke manier ze graag leren, wat ze moeilijk en makkelijk vinden aan jouw vak. Waar zien ze tegenop en wat zijn hun valkuilen? Vragen ze makkelijk hulp of moet jij ze vragen of ze hulp nodig hebben? Deze opdracht is geschikt voor wat oudere leerlingen. - Voorkennis met post-its
Je kunt tijdens een les de voorkennis over de stof checken met post-its, maar je kunt ook nagaan of leerlingen weten wat ze van jouw lessen kunnen verwachten. Zelf geef ik Nederlands en het blijkt nogal eens dat brugklassers makkelijk denken over dit vak. Ze hebben dit immers al jaren gehad en Duits en Frans is nieuw (en dus moeilijk). In de praktijk valt dit soms tegen. Door de kennis over jouw vak te bevragen aan de hand van post-its krijg jij een beeld van je klas en zij een beeld van jouw vak. Wanneer je op een school werkt met digitale middelen, is het ook mogelijk dit te doen via Padlet. - Een verhaal schrijven op basis van drie vragen
Voor deze werkvorm gebruik je een rad. Over het gebruik van een online rad schreef ik al meerdere artikelen. Je vindt ze hier. In dit geval vul je het rad met vragen over die iets kunnen zeggen over leerlingen. Zorg ervoor dat de vragen niet te persoonlijk zijn, maar in de trant van: lievelingsvak, beste vriend(in), ik heb moeite met, een grappig weetje over mij etc. Vervolgens draai je drie of vier keer aan het rad. De leerlingen noterend de vragen bovenaan een blad. Na de laatste keer draaien hebben de leerlingen drie a vier vragen op hun blad staan. Aan de hand hiervan schrijven zij een kort verhaal over zichzelf, waarin ze deze vragen beantwoorden. Het voordeel van deze werkvorm is dat het eigenlijk toepaspaar is op de meeste jaarlagen en dat je het rad dus ook steeds opnieuw kunt gebruiken. - Padlet inzetten voor een korte introductie
Padlet is een online prikbord en voor een introductie kan je deze tools inzetten als kennismakingstool. Maak per klas een Padlet aan en deel de link met leerlingen. Vraag leerlingen in het kort, eventueel met een maximaal aantal woorden, zichzelf te beschrijven. Ze kunnen daarbij zo persoonlijk worden als ze zelf willen (meestal zal dit in eerste instantie oppervlakkig blijven, dat geeft niet!). Het geeft jou per leerling een beeld van hoe de leerling zichzelf ziet.

Behoefte om volgend jaar goed voorbereid aan de slag te gaan? Bekijk dan de cursus Plan je schooljaar rond voor VO en MBO!
Ik leer je het schooljaar plannen op één A4tje, het jaar te verdelen in periodes en vervolgens de lesstof zo te verdelen dat je precies weet wat je wanneer gaat doen!