Het schooljaar is bijna voorbij. De laatste lesdagen en vergaderingen zijn in zicht en dan begint eindelijk de vakantie. Heerlijk! Even bijkomen. Maar daarna begint het hele feest natuurlijk gewoon weer opnieuw! Ik start na de vakantie met het laatste jaar van mijn master, waarin ik verwacht af te studeren. De laatste studie die ik voorlopig zal volgen, want ik studeer al sinds 2003 nagenoeg onafgebroken. Misschien ga jij vanaf september, naast je baan en eventueel je gezin, ook een studie volgen en vraag je je af waar je aan begint. Ik vertel je in dit artikel hoe ik mijn studie combineer met werk en gezin.
Mijn situatie
Wie mij al een tijdje volgt weet dat ik in het voortgezet onderwijs werk als docent en dat ik een gezin met vier kinderen heb. Mijn kinderen zijn tussen de 3 jaar en 15 jaar oud en hebben allemaal hun eigen programma. In de huidige situatie is alles natuurlijk wat anders dan anders. Maar toch is het ook nu ontzettend druk. De oudste gaat redelijk zijn eigen weg, werkt en is bezig met vrienden en gamen (helaas). De twee middelste zitten op de basisschool (nog wel) en gelukkig is die erg dichtbij. Dat scheelt enorm in de stress ‘s ochtends. De jongste gaat anderhalve dag in de week naar de crèche. De rest van de week regelen mijn man en ik dit onderling. Drie kinderen hebben clubjes: voetbal, zwemmen, tekenles en binnenkort ook dansen. Om het overzicht te behouden en de kosten een beetje binnen de perken te houden mogen de kinderen een sport en een cultureel ‘ding’ doen (dus muziek, toneel of tekenen). Als ze dat allemaal doen, dan zijn we al minimaal acht keer per week onderweg! Naast mijn werk houd ik de website docentenleven.nl bij, begeleid ik startende docenten en help ik studerende docenten met het plannen van al hun activiteiten. Tenslotte volg ik zelf ook nog een masteropleiding aan de Open Universiteit.
Hoe ik mijn studie combineer met mijn werk en gezin
Eerlijk is eerlijk, studeren is voor mij een soort hobby. Ik begon met studeren in 2003 en ben toen stapje voor stapje via het MBO, HBO en de universiteit verder gekomen. Dit hele verhaal lees je ook hier. Naast bovengenoemde heb ik niet nog een sport die veel tijd in beslag neemt of een andere hobby die veel tijd kost. Uiteraard heb ik wel een aantal hele lieve vriendinnen waarmee ik zoveel mogelijk probeer af te spreken. Dat soort afspraken probeer ik het liefste ook zonder kinderen te plannen. Zo heb ik een vriendin waarmee ik graag spontane dingen doe. We boeken dan kaartjes voor een beginnende cabaretier en laten ons verrassen.
Ik werk met een prioriteitenlijstje. Daarbij staan de kinderen natuurlijk op een. Op twee staat mijn werk: er moet uiteindelijk wel brood op de plank komen en ook de rekeningen moeten betaald worden. De uren die ik werk zijn (in normale omstandigheden) gedekt met kinderopvang. Ik werk twee dagen in de week op school. Anderhalve dag gaat mijn zoon naar de crèche en de halve dag die overblijft zorgt mijn man voor hem. Mijn werkdagen zijn druk, heel druk want ik moet alles daar in doen. Tot vorig jaar werkte ik nog verdeeld over drie dagen, maar dat werd zo’n puzzel dat ik het kon regelen op deze manier. In ieder geval totdat de jongste naar school gaat. Maar dat betekent dus wel dat die twee dagen overvol zitten.
Op donderdag werk ik aan mijn bedrijf. Maar eerlijkheid gebied te zeggen dat ik graag schrijf en dus met regelmaat tussendoor stukjes schrijf en/of mijn Facebook en Instagram bijhoud. Dit kenmerkt mij ook wel: ik kan behoorlijk chaotisch zijn, maar als iets af moet dan kan ik kneiterhard werken. Het werken op donderdag is vooral schrijfwerk, maar ik begeleid ook starters en studerende docenten. Op die momenten vraag ik mijn moeder om op te passen of regel ik een andere oppas. Overigens is dit stukje door de huidige situatie soms wel iets meer een uitdaging geworden.
De rest van de week heb ik ‘vrij’. Maar met vier kinderen is dit natuurlijk een illusie. Toch lukt het mij om op deze momenten te werken aan mijn studie. De jongste slaapt nog zo’n twee uur per dag en dat is het moment om te werken aan opdrachten voor mijn studie. Ook ‘s avonds ga ik vaak nog aan mijn studie. Maar ik probeer wel uiterlijk om 22.00 uur te stoppen. Als ik echt een deadline heb of ik ben door drukte wat achterop geraakt, dan haal ik mijn studie-uren in het weekend in. Maar echt leuk is dat natuurlijk niet. Overigens geldt ook hier: als iets af moet, dan kan ik heel hard en efficiënt werken. Mijn beste producten zijn onder tijddruk gemaakt.
Een paar tips
In de afgelopen jaren heb ik van alles geprobeerd, gedaan en heb ik op de vreemdste plekken gestudeerd. Denk maar aan leren voor een tentamen tijdens zwemles. Ideaal is het niet, maar soms was het niet anders. Ik heb natuurlijk honderden tips. Hieronder volgen een aantal van deze tips:
- Maak een wekelijkse planning.
Het zou fijn zijn als iedere week er hetzelfde uitziet en je vaste momenten hebt om te studeren. Maar als dat niet lukt, omdat je (net als ik) zoveel ballen hoog moet houden en niet iedere week er hetzelfde uitziet, dan is het een goed idee om wekelijks een planning te maken. Doe dit op zondagavond en het liefst in overleg met huisgenoten die hier iets aan kunnen bijdragen. Op zondagavond overleggen mijn man en ik meestal even welke belangrijke dingen er gepland staan. De trainingen van de kinderen staan natuurlijk vast, maar de ene week is er een kinderfeestje of een schoolreisje en dan kan je planning er anders uitzien dan de week ervoor. Het is ook heel handig als je wat achterloopt en tijd nodig hebt om een inhaalslag te maken. Je kunt dan effectief avonden vrijplannen om te studeren. - Combineer waar mogelijk is.
Als je zoveel verschillende dingen doet, dan moet je deze dingen soms combineren. Zo ging ik wel eens naar een binnenspeeltuin en nam ik een studieboek mee. Als je de kinderen dan speelden las ik een hoofdstuk door. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor het voorbeeld van het zwembad. Belangrijk is wel je te realiseren dat de kwaliteit van je concentratie in dit geval niet zo hoog zal zijn als wanneer je slechts een ding doet. Zorg er dus voor dat je hooguit wat leeswerk meeneemt naar dit soort plekken. Een de conclusie van je scriptie schrijven vraagt echt meer aandacht. - Sporten en studeren
Ik gaf al aan dat ik geen vaste sport heb. Dat betekent niet dat ik niet beweeg. Dagelijks fiets ik tientallen kilometers of wandel ik een uur tot anderhalf uur. Wandelen doe ik meestal alleen. Mijn oudste zoon (15) past dan op de jongste of ik wandel ‘s avonds. Ik luister graag naar een podcast, maar ik gebruik deze tijd ook om gemiste college’s terug te luisteren. Bij de Open Universiteit worden alle college’s opgenomen omdat men er vanuit gaat dat niet iedereen altijd live aanwezig kan zijn. Ik vind het altijd heel fijn om dit tijdens het wandelen terug te luisteren. - Duidelijk zijn
Zoals aangegeven heb ik soms het weekend nodig om een paar uur achter elkaar te werken aan mijn studie. Bijvoorbeeld om een achterstand in te halen. Het is wel belangrijk dat ik dit van te voren even afstem met het thuisfront. Het weekend is namelijk eigenlijk familietijd en dat is bij ons best wel belangrijk. Door duidelijk te zijn in hoeveel tijd ik wanneer nodig heb, komen er minder wrijvingen. De kinderen laten mij dan ook makkelijker met rust, ze weten immers wanneer ze weer mogen komen. Dat geeft mij de rust om echt even hard te werken en de tijd die ik aan de studie besteed in het weekend zo kort mogelijk te houden. - Laat de boel soms even de boel
Noem me raar, maar ik heb ooit zelfs mijn studieboeken meegenomen op vakantie. We hadden toen een vakantie geboekt in de herfst, maar de universiteit deed daar niet aan en twee dagen na terugkomst had ik een tentamen. Op de heen en terugweg heb ik toen zitten leren. En ik wilde ook leren op een rustig moment in de vakantie, maar dat voelde echt niet goed. Sowieso voelde die boeken in mijn tas op dat moment echt niet goed. Ik heb dat tentamen gehaald, met de hakken over de sloot. Maar een studieboek gaat nooit meer met mij mee op vakantie. Dat is echt een stap te ver. Je raakt er zo vreselijk gestrest van. Een volgende keer zou dit voor mij een typisch gevalletje ‘jammer’ zijn. De les die ik hier uit leerde was dat het heel goed is om te studeren en hier serieus aan te werken, maar dat je ook het leven hier en nu niet uit het oog moet verliezen. Soms moet je gewoon nu even genieten.
De komende tijd komen er meer artikelen over studeren en starten in het onderwijs op docentenleven.nl. Als je graag op de hoogte blijft, kan je mij volgen op Instagram of Facebook. Je kunt je ook inschrijven voor de nieuwsbrief.
Wil je mijn tips live ontvangen in een of meer coachingsgesprekken? Dat kan natuurlijk ook! Kijk dan hier.
Credits voor de foto: Sam Rentmeester