Hybride lesgeven

Na thuisonderwijs, afstandsleren en online lesgeven is er weer een nieuwe term die steeds voorbij komt: hybride lesgeven. Onlangs kreeg ik vanuit mijn school de werkwijze voor de laatste fase van dit schooljaar te horen en ook wij gaan hybride lesgeven.

Hybride lesgeven?

Natuurlijk kunnen we ons allemaal wel iets voorstellen bij de term hybride lesgeven. Zeker in combinatie met de richtlijnen waarbinnen wij ons onderwijs momenteel moeten invullen. Met hybride lesgeven wordt eigenlijk bedoeld dat je fysiek lesgeeft aan een deel van je klas en dat de rest van de klas tegelijkertijd de les volgt vanuit thuis. Dit kan handig zijn, want je kan daarmee bijvoorbeeld het rooster van voor de crisis blijven gebruiken. Je moet hiervoor als school echter wel over de mogelijkheden beschikken. Want een nadeel is bijvoorbeeld het aantal klaslokalen en er moeten voor iedere klas/ieder lokaal meerdere laptops of computer beschikbaar zijn. Nog een, niet geheel onbelangrijk voordeel, door hybride les te geven hoef je al je lessen maar een keer te geven. Je doet dus geen dubbel werk en er hoeft geen extra personeel ingehuurd te worden of stof overgeslagen te worden.

Maar goed, dat zijn de materiële problemen waar je tegenaan loopt. Wat voor ons docenten natuurlijk echt belangrijk is, is hoe je die lessen gaat invullen! Het is altijd al een uitdaging om geschikte werkvormen te bedenken, om iedereen in de klas te motiveren en om zo goed mogelijk te differentiëren. En nu komt daar dan dus nog bovenop dat jouw les zowel fysiek als online interessant en leerzaam moet zijn.

Ideeën voor hybride lesgeven

Natuurlijk gingen bij mij alle raderen draaien toen ik over dit plan hoorde. Dit is dus wat ik het allerleukste vind aan onderwijs: vernieuwen, problemen oplossen, dingen bedenken, proberen en laten slagen! Inmiddels heb ik zelf al nagedacht over de praktische invulling van mijn eigen lessen. En die ideeën deel ik graag met jullie:

Presentatie
Het is handig om een presentatie te maken van jouw les. Gebruik daarvoor een groot lettertype. De leerlingen die fysiek in de les zitten zullen het misschien groot vinden, maar de leerlingen die vanuit huis mee moeten kijken via een scherm (naar een scherm) zullen dit minder goed kunnen zien.
Nog beter is het als je de presentatie die je gebruikt van te voren deelt met je leerlingen. De kinderen thuis kunnen dan mee bladeren in de presentatie.

Planning
We kunnen het onszelf natuurlijk direct heel moeilijk maken door allerlei activerende en bijzondere werkvormen uit de kast te trekken. Maar ik was eigenlijk van plan om deze laatste vier weken te gebruiken om deze manier van lesgeven uit te proberen. Zeker omdat het er op lijkt dat we in september nog steeds op deze manier les zullen geven. Voor periode 5 hebben onze leerlingen (per leerlaag) een heel gedetailleerde planning ontvangen. We wisten immers niet zeker of de scholen zouden openen. Maar dit zorgt er dus wel voor dat ik mij voor de komende weken niet druk hoef te maken over welke stof we wanneer behandelen en welke opdrachten we gaan maken. De leerlingen weten ook wanneer ze wat moeten lezen en maken.

Benodigdheden
Zorg ervoor dat iedereen weet wat hij nodig heeft voor jouw les. Boeken, schriften, pennen uiteraard. Maar ook de link naar de powerpoint voor de thuisblijvers en eventueel linkjes naar programma’s die jij gaat gebruiken tijdens je les. Zo voorkom je dat je veel tijd kwijt bent aan leerlingen die hun spullen niet op orde hebben. Zet deze lijst in Magister bij iedere les. En verwerk het ook in je presentatie. De leerlingen thuis zien dit dan voorbij komen en de leerlingen in de klas zien het op het bord.

Uitleg en opdrachten maken
Ik ben eigenlijk niet perse een fan van lessen die bestaan uit uitleggen, opdrachten maken, nakijken. Maar ik heb ook nog nooit op deze wijze lesgegeven. Daarnaast komen er nu extra dingen bij kijken. Zo moet er worden gelet op hygiëne, op ziekteverschijnselen, op kortere lessen, op afstand houden en op allerlei nieuwe regeltjes. Zowel docenten als leerlingen moeten enorm wennen aan de nieuwe situatie. Dan is het wel prettig om de lesinhoud in eerste instantie niet te ingewikkeld te maken. Daarom zullen mijn lessen er volgende week als volgt uti zien:

• 10 minuten uitleggen.
• Opdrachten maken/quiz spelen/activerende werkvorm
• Ondertussen de leerlingen thuis aan het werk zetten met dezelfde opdrachten.
• Rest van de les leerlingen in de klas helpen en vragen beantwoorden.
• Evalueren van de les –> Werkt dit? Hebben zij een briljant idee.
• Afsluiten met iedereen –> digitaal en fysiek.

De week erop pas ik mijn lessen wellicht weer wat aan. En als het meezit kan ik de lessen uitbreiden met activerende werkvormen. Vanwege de planning die wij al hebben gemaakt is het niet nodig om huiswerk op te geven. De leerlingen weten precies wat zij moeten doen. Nakijken gaat in de online omgeving van de uitgever vanzelf.

Werkvormen
Juist nu zijn werkvormen met ICT een uitkomst. Een aantal activerende werkvormen die je goed kunt inzetten tijdens hybride lesgeven zijn:

• Een rad laten draaien
  Ik ben fan van een rad, omdat je er veel dingen mee kunt in een les. Je kunt het gebruiken om random namen uit te kiezen, groepjes te maken of huiswerk te controleren.
  Bij hybride lesgeven werkt het goed om het rad in te zetten als een formatief toetsmomentje. Hoe je het rad voor deze werkvorm inzet lees je hier. Hoe je het vervolgens in je hybride les doet? Projecteer het rad op het bord. De leerlingen op school zien nu het rad. Draai de laptop met leerlingen thuis goed naar het bord toe, zodat zij ook mee kunnen kijken. Laat het rad draaien en spreek van te voren af dat iedereen die het antwoord weet zijn hand op steekt. Kies afwisselend iemand uit de klas en iemand die thuis zit uit om het antwoord te geven. Vergeet niet te bespreken waarom dit het juiste antwoord is!
• Padlet
  Ook Padlet is een favoriet. Door van te voren voor iedere klas een bord aan te maken en de link hiervan met je klassen te delen, heb je een online prikbord waar iedereen tegelijk op kan werken. Dus zowel de kinderen die thuis zitten, als de kinderen die op school zijn! Dit is superhandig, want nu kun je dus de klas een korte opdracht geven en ze vragen om het antwoord op het prikbord te plaatsen. Projecteer de klassenpadlet uiteindelijk op het bord. Nu kan iedereen zien welke antwoorden er binnengekomen zijn.

Voorbeelden van zo’n opdracht?
1. Maak een opdracht aan de hand van een plaatje. Bijvoorbeeld een topokaart met a,b,c en de vraag welke landen liggen bij a,b,c. Leerlingen plaatsen deze antwoorden op Padlet.

2. Neem een korte tekst en verwijder een aantal woorden. Op deze plaats zet je een 1,2,3 etc. Vraag leerlingen wat er op die plaats moeten komen te staan. Antwoorden noteren op Padlet.

3. Bedenk een mentorvraag en laat leerlingen in maximaal 5 zinnen antwoorden op Padlet.

4. Maak een toetsje met meerkeuze vragen. Antwoorden op Padlet.

• Quiz
  Maak een quiz in Kahoot, Gimkit of Quizlet (of kies een eigen tool). Het is leuk als het platform de mogelijkheid biedt om in teams te spelen. Juist nu de klassen tot het einde van het jaar gescheiden blijven is iedere vorm van samenwerking goed voor ze. Een quiz kun overal vandaan spelen, omdat je inlogt met een inlogcode. Door het speelscherm op het bord te projecteren kan iedereen, thuis en in de klas, meekijken met de eindstand.
• Exitticket
  De les afsluiten is altijd al heel belangrijk, maar als een deel van jouw groep thuis is en een ander deel op school zit, is dit nog veel belangrijker. Het is belangrijk om te weten wat er bij de leerlingen speelt, of er onduidelijkheden zijn en of ze vragen hebben. Een exitticket deed ik altijd al regelmatig. Maar ook online is dit goed in te zetten door gebruik te maken van online tools.

Het allerbelangrijkste voor nu is, in mijn ogen, dat we deze laatste periode gebruiken om dingen uit te proberen. Niet om de perfecte lessen te geven. Daar is de tijd simpelweg te kort voor, de leerlingen over het algemeen niet gemotiveerd genoeg voor en de docenten vaak al te moe voor. De afgelopen maanden waren zeer intensief. Met een aantal grote veranderingen op werk en privégebied. We hebben allemaal hard gewerkt en moeten na de zomer verder in een samenleving op 1,5 meter afstand. Dus gebruik deze periode om de mogelijkheden te verkennen en dingen uit te proberen.

Wil je daarbij hulp (op afstand)? Dat kan! Met workshops, coaching, ontwikkelen van materiaal. Individueel en in teamverband. In de vorm van een lezing of een training. Het is allemaal bespreekbaar.

Ik denk graag mee. Je kunt mij bereiken via info@docentenleven.nl. Een eerste gesprek is altijd vrijblijvend!

Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief of volg mij op Facebook of Instagram.