Afstandsleren: wat is er mogelijk?
In rap tempo zijn we in een situatie terecht gekomen waarvan wij denk ik allemaal gedacht hebben dat die niet zou voorkomen. Toch lijkt het er steeds meer op dat iedereen in Nederland eraan moet geloven: de scholen gaan dicht. Maar wat dan? Gaan we ‘gewoon’ dicht en pakken we de draad weer op over een tijdje of moeten we in de tussentijd toch wat onderwijs verzorgen? En hoe dan? In dit artikel lees je er meer over. Afstandsleren: wat is er mogelijk?
Veel opties
Afstandsleren is voor mij niet nieuw, ik doe het zelf al jaren en ik studeer aan de Universiteit die zich hier het meeste mee bezig houdt van alle universiteiten in Nederland: de Open Universiteit. Daardoor weet ik dat er veel mogelijk is. Maar het grootste probleem nu is dat veel scholen die hier niet bekend mee zijn in korte tijd iets moeten bedenken. Het goede nieuws is wel dat er juist in deze tijd ook heel veel mogelijk is. En dat veel software ontwikkelaars die zich bezig houden met deze vorm van onderwijs op dit moment solidair zijn en veel van hun producten gratis aanbieden tot de crisis weer voorbij is.
Begin met een planning
Of je nu fysiek of op afstand onderwijs aanbiedt, je moet een overzicht en een planning hebben. Ongeacht welke tools je inzet of hoe je het gaat aanpakken, eerst moet die planning staan. Op dit moment denk ik dat je er van uit kunt gaan dat je twee weken vooruit moet kijken. Maak dus een planning voor twee weken. Wat wil je behandelen? Welke opdrachten moeten gemaakt worden? Hoeveel tijd hebben de leerlingen daarvoor nodig?
Maak je planning inclusief deadlines. Er zijn genoeg mogelijkheden om leerlingen opdrachten online bij jou te laten inleveren en deadlines geven je de gelegenheid te monitoren of leerlingen wat doen en wat ze doen. Houd er wel rekening mee dat deze uitzonderlijke situatie ervoor zorgt dat leerlingen anders met hun tijd omgaan dan wanneer ze de hele dag op school zitten en daar tijd krijgen voor het leren van de stof of het maken van opdrachten.
Lessen maken
Sommige onderwerpen hebben toch echt wat meer nodig dan zelfstandig de stof doorlezen. Zorg ervoor dat je hier een verdeling in maakt. Je hebt waarschijnlijk geen tijd om voor alle onderdelen aparte lessen te maken, dus je moet daarin een beetje kritisch zijn.
Maak vervolgens je lessen. Daar zijn ontzettend veel mogelijkheden voor! Ik zet hieronder een paar simpele ideeën op een rij:
PowerPoint
Gebruik je normaal gesproken een PowerPoint presentatie in je les? Houd het simpel en maak deze nu ook! Maar in plaats van dat je de stof uitlegt terwijl je voor de klas staat, doe je dit nu door je verhaal in te spreken. PowerPoint heeft namelijk een mogelijkheid om bij iedere slide geluid op te nemen. Dat doe je als volgt:
- Open je PowerPoint.
- Ga op de slide staan waar je wat over wil zeggen.
- Ga naar invoegen.
- Ga naar Audio.
- Klik op Audio opnemen.
Het effect van zo’n opname? Op Facebook en op Instagram heb ik een voorbeeld geplaatst. Je hoeft geen speciaal account aan te maken, je leerlingen ook niet. Je kunt de PowerPoint makkelijk rond mailen of eventueel in de ELO zetten.
PowToon
Met PowToon maakte ik al eens eerder filmpjes om de stof uit te leggen en die vervolgens voorafgaand aan de les te laten bekijken door mijn leerlingen (flip the classroom). Het programma werkt ook goed om instructiefilmpjes te maken. Met de gratis versie heb je al heel veel opties. Jij maakt een account aan, je plaatst het filmpje gemakkelijk op Youtube of je mailt het rond. Je leerlingen hoeven geen account te hebben om het filmpje te zien.
Zoom
Wil je toch liever lesgeven op een vaste tijd en aan de hele klas? Dat is mogelijk met Zoom. Dit is namelijk een conference call tool waarmee je (gratis!) met tot 100 personen tegelijk kunt communiceren. Normaal gesproken zit er een tijdlimiet op de lengte van een call bij de gratis versie. Deze is 40 minuten. Maar op dit moment heeft Zoom deze limiet verwijderd, zodat docenten onbeperkt les kunnen geven aan hun klassen. Nadeel van deze vorm is dat jij, maar ook al je leerlingen, een account moeten aanmaken. Wat wel handig is, is dat je je scherm kunt delen en opnames van je les kunt maken.
Youtube
Door een YouTube filmpje te maken en deze op een (afgeschermde) locatie te delen kunnen jouw leerlingen je uitleg ook zien (en steeds weer terugspoelen). Je hebt alleen een camera (of je telefoon) nodig en een Youtube account. Wanneer je het filmpje beschermd op Youtube zet moet je wel de link naar het filmpje naar je leerlingen mailen.
Opdrachten maken
Zorg dat je naast de stof voldoende opdrachten hebt. Dit kunnen opdrachten uit het boek zijn, maar ook zelfbedachte opdrachten. Veel methodes hebben een mogelijkheid om opdrachten online in te laten leveren. Meestal heb je hier wel een speciale licentie voor nodig. Je zou moeten nagaan of je die licentie hebt of (tijdelijk) mag aanschaffen.
Zelf gebruik ik een methode voor Nederlands in de brugklas die de gelegenheid biedt om online filmpjes te kijken en opdrachten te maken. Als docent kan ik dan ook zien of de opdrachten gemaakt en zijn en hoe ze gemaakt zijn.
Opdrachten die niet in het boek staan en die je dus zelf bedacht hebt, kun je natuurlijk laten inleveren via de mail. Maar wellicht geeft dit veel chaos. Zeker als je meerdere klassen hebt. Je kunt ook een online inlevermap aanmaken:
ELO
Gebruik je een ELO op school? Maak daar een ruimte aan waarin opdrachten kunnen worden ingeleverd.
Google Drive
Via Google Drive kun je bestanden met elkaar delen in mappen. Je kunt aangeven welke rechten je leerlingen hebben.
Google Classroom
Geeft je de gelegenheid een online klas aan te maken waarin jij jouw lessen, filmpjes, informatie en deadlines deelt en waarin de opdrachten worden ingeleverd.
Microsoft Teams
Is hetzelfde idee als Google Classroom, maar dan niet speciaal voor klassen. Het kan ook voor teams worden gebruikt. Dit is overigens ook handig voor vergaderingen die wellicht niet doorgaan.
Heb jij nog andere antwoorden op de vraag afstandleren: wat is er mogelijk? Ik lees ze graag!
