Je hebt je lessen voorbereid, je hebt een of meer activerende werkvormen bedacht en je hebt nagedacht over het doel van je les. Kortom, je hebt een goede voorbereiding en je bent klaar om een fantastische les neer te zetten. Maar hoe weet je nu (zo goed als) zeker dat al je leerlingen ook echt iets leren tijdens de les? Daarom: drie tips om meer leerrendement uit je les te halen.
Alle leerlingen bereiken
Je kent het vast wel, je hebt een werkvorm bedacht waarin leerlingen in groepjes moeten werken. Je hebt duidelijk aangegeven dat leerlingen taken moeten verdelen en moeten zorgen dat iedereen actief deelneemt, maar toch zie je tijdens het werken dat er leerlingen zijn die niet echt meedoen. Of het duurt even voordat alle groepjes ook daadwerkelijk aan de slag zijn. Of je hebt duidelijk uitgelegd wat je van de leerlingen verwacht, je hebt zelfs gevraagd of de leerlingen de uitleg begrepen hebben en weten wat ze moeten doen. En op het moment dat ze aan de slag mogen gaan, gaat er een vinger omhoog en wordt de vraag gesteld: wat moeten we doen mevrouw?
Om ervoor te zorgen dat je alle leerlingen bereikt, dat leerlingen direct aan de slag gaan en dat je zeker weet dat iedereen begrijpt wat hij moet doen moet je meer doen dan alleen een interessante werkvorm bedenken of tool toepassen. In dit artikel geef ik je drie tips om meer leerrendement uit je les te halen.
Drie tips om meer leerrendement uit je les te halen
- Maak de groepjes niet te groot
Werken in groepjes is een goede manier om leerlingen aan het werk te zetten. Het stimuleert de samenwerking, zeker als je mensen bij elkaar zet die normaal gesproken niet zo vaak voor elkaar zouden kiezen. Toch gebeurt het vaak dat bij het werken in groepjes er iemand is die niet zo hard meewerkt of kan werken. Het derde wiel aan de wagen verhaal. Dit kun je voorkomen door de gemaakte groepjes niet te groot te maken. Denk goed na over wat je de groepjes wil laten doen. Welke taken er zijn en hoeveel personen daadwerkelijk aan deze taken kunnen werken. Pas het aantal groepsleden daarop aan. Als je meer groepsleden hebt dan dat er taken zijn om te verdelen, dan werk je in de hand dat een of meerdere groepsleden niets doen. Dat komt de samenwerking binnen de groep niet ten goede en ook de sfeer wordt er niet beter op. Het wekt namelijk de indruk dat iemand niet mee wil werken. Of personen die de neiging hebben zich aan samenwerken te onttrekken geef je hier ook aanleiding voor. Een bekende model om weloverwogen groepswerk in te zetten is het GIPS-model. In volgend artikel zal ik hier dieper op ingaan. - Vraag je uitleg terug
Een deel van een les bevat vaak een stukje uitleg. Dit kan een stukje theorie zijn, maar ook de uitleg van een werkvorm. De uitleg bevat, als het goed is, het doel van de les of de werkvorm. Je vertelt je leerlingen graag wat ze die les gaan leren en waarom. Natuurlijk evalueer je aan het einde van de les, zodat je kunt nagaan of je leerlingen dit doel ook behaald hebben. Dit kan je doen aan de hand van een exitticket. Kortom, je les is goed voorbereid en na je uitleg vraag je de klas of ze begrijpen wat je zojuist hebt verteld en of ze begrijpen wat jij nu van hen verwacht. Kortom: begrijpen de leerlingen de opdracht? Alle leerlingen knikken van ja. Op jouw vraag of de leerlingen nog vragen hebben over wat ze moeten doen gaat geen enkele vinger omhoog. Prima! Aan de slag. En nadat je die woorden hebt uitgesproken gaat een groot deel van de klas aan de slag. Maar, een aantal leerlingen blijft wat wazig om zich heen kijken en gaan niet aan het werk. Dit is iets wat vrij vaak gebeurt. Want, hoe goed het ook is om te vragen of iedereen het begrepen heeft, voor sommige leerlingen is het te spannend om hierop ‘nee’ te antwoorden. Ook al begrijpen ze eigenlijk helemaal niet wat ze moeten doen!
Vaak merk je na een paar weken wel dat dit vaak dezelfde leerlingen zijn. En om nu te zorgen dat ook deze leerlingen snappen wat ze moeten doen en de opdracht uitvoeren op de juiste manier (en dus meer leren!) kun je ze vragen om aan jou uit te leggen wat de opdracht is.
Dit kan je klassikaal doen, dan heeft de rest van de klas er ook wat aan. Maar je kunt ook direct na het startschot even langs deze leerlingen lopen. Vraag hen of ze de uitleg begrepen hebben of ze de uitleg of de opdracht voor je kunnen samenvatten. Kunnen ze dit? Prima! Dan kunnen ook zij aan de slag. Maar als dit niet zo is, dan hoor je ook direct welke informatie nog ontbreekt.
Door hier bovenop te zitten help je ook deze leerlingen sneller aan het werk en wordt ook bij deze leerlingen het leerrendement van jouw les groter! - Stel een tussentijds meetmoment in
Wanneer je jij een leuke opdracht hebt bedacht en deze vol enthousiasme hebt uitgelegd, mogen de leerlingen aan de slag gaan. Je hebt de uitleg van de opdracht terug gevraagd, zodat je zeker weet dat alle leerlingen weten wat ze moeten doen. De meeste leerlinge gaan direct aan de slag. Maar een aantal leerlingen willen eerst nog even een gebeurtenis van de dag ervoor bespreken. Je waarschuwt een paar keer, je verzoekt ze om toch echt aan het werk te gaan en na ongeveer vijftien minuten zijn ook de laatste leerlingen hard aan het werk. Jij bent tevreden. Maar hoe fijn zou het zijn als alle leerlingen vanaf het begin aan de slag gaan? Dit kun je stimuleren door een tussentijds meetmoment in te stellen.
Hoe werkt het? Simpel! In plaats van te zeggen: ‘aan het einde van de les heb je de opdracht af’ zeg je nu: ‘jullie mogen beginnen, over een kwartier verwacht ik dat iedereen minimaal dit af heeft en kom ik dit ook even controleren.’
Door deze tussenstap in te voeren, heb je niet een maar twee deadlines in les gepast en is het voor de leerlingen veel duidelijker wat wanneer af moet zijn en wat jij van hen verwacht. Als stap een van de opdracht na een kwartier af moet zijn, dan ga je niet het eerste kwartier zitten kletsen.
Je kunt er natuurlijk voor kiezen om meerdere meetmomenten in je les toe te passen. Zeker als je een blokuur hebt kan dit interessant zijn.
Hoewel veel leerlingen vaak al direct aan de slag gaan met een opdracht is zo’n tussentijds meetmomentje vaak net het zetje voor de hardnekkige uitsteller om ook aan het werk te gaan.
Jouw tips!
Natuurlijk zijn er nog veel meer tips die je helpen bij het verhogen van het leerrendement van alle leerlingen in je klas. Ik ben daarom ook benieuwd of jullie nog aanvullingen hebben. Laat mij die gerust weten in een opmerking hieronder of via Facebook of Instagram.
Ben je enthousiast geworden over mijn lesideeën? Zou je ook graag praktische tips en ideeën krijgen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie of de situatie van jouw team? Dat kan! Kijk daarvoor eens op deze pagina of bekijk de workshops! Denk bijvoorbeeld een aan een workshop activerende werkvormen!