Iedereen heeft wel eens met een kwartetspel gespeeld als kind. Het idee is simpel, door de ander te bevragen moet je zorgen voor vier kaarten uit dezelfde categorie: kwartet!
Andersom
Kwartetspellen zijn er over allerlei onderwerpen. Van televisieprogramma’s tot feitjes over het menselijk lichaam. Van een kwartetspel kun je dus leren! En dat kan dus ook andersom. Door kwartet te maken van de lesstof, ben je heel intensief bezig met de stof. Je moet goed nadenken over de categorieën waaruit het spel moet bestaan. En van iedere categorie moet je vier feitjes selecteren die je kunt bevragen. Tegen de tijd dat het spel in elkaar zit, heb je alle stof alweer een keer geoefend, zonder dat je er hard voor hebt hoeven blokken.
Kwartet een simpele activerende werkvorm
Zelf vind ik deze werkvorm om meerdere redenen leuk om te doen. Om te beginnen is het niet heel 
moeilijk en kost het niet al teveel voorbereiding. Belangrijk is dat de leerlingen pen, papier en wat kleurtjes hebben. Als je echt helemaal los wilt gaan kun je zorgen voor tijdschriften. Dan kunnen de leerlingen de kaarten nog mooier maken en er bijpassende plaatjes bij zoeken. Belangrijk is wel dat de lesstof beschikbaar is. Het is prettig als je de lesstof al behandeld hebt, maar je kunt er ook heel bewust voor kiezen om de leerlingen op deze manier op onderzoek uit te laten gaan en zelf de stof laten doornemen. Het hangt denk ik een beetje af van het vak en de soort stof die je wil behandelen of dit een goede keuze is.
Wat heb je nodig
Zelf trek ik een a twee lessen uit voor deze werkvorm. Het hangt een beetje af van de tijd die ik heb. Heb je haast? Dan kan het maken van een kwartet in een lesuur van 50 minuten. Heb je meer tijd en wil je de leerlingen de kans geven het echt mooi te maken? Dan zou ik er twee lessen voor uittrekken. In de tweede helft van de twee les kun je dan het spel laten spelen!
Verder heb je het volgende voor kwartet nodig:
- Lesstof (afhankelijk van het soort stof en het niveau/de leerlaag maak je dit makkelijk tot moeilijk toegankelijk).
- Stevig papier (ik koos voor wit)
- Pen/potlood
- Kleurtjes
- Tijdschriften/plaatjes (met name bij vakken als geschiedenis of aardrijkskunde is het leuk om plaatjes bij de categorie te plakken).
Uit mijn praktijk
Zelf maakte ik kwartet tijdens mijn les Nederlands. Ik gebruikte de tekstverbanden en bijbehorende signaalwoorden voor deze opdracht. Het idee is dat leerlingen tekstverbanden uit teksten en zinnen moeten herkennen aan de hand van de signaalwoorden. Om dat te doen, moeten zij om te beginnen leren welke signaalwoorden bij welke verbanden horen. Daarom maakten zij het tekstverbandenkwartet.
De leerlingen werken in groepjes die ik random verdeelde door middel van een handige online tool. Lekker makkelijk, want ik had niet zoveel tijd om hier over na te denken. En omdat het random is, werd de verdeling zonder problemen geaccepteerd. Ook leuk om te zien dat bepaalde combinaties zo goed konden samenwerken trouwens!
De categorieën voor de kwartetten waren dus de verbanden en de opties op de kaartjes waren de signaal woorden. Een kwartet in de categorie opsommend tekstverband bestond dus uit vier signaalwoorden die horen bij het opsommend tekstverband.
We hadden tot dat moment acht tekstverbanden behandeld. Het spel zou dus uit acht categorieën van ieder vier kaarten/signaalwoorden bestaan.
Tijdens mijn les gebruikten de leerlingen geen internet, de stof stond in het boek. Maar als je dit wil kan je deze werkvorm uitbreiden met online onderzoek naar de lesstof.
De leerlingen gingen aan het rekenen (hoeveel kaartjes hebben we nodig), tekenen, knippen (welke 
maat kaart is prettig) en vervolgens ontwerpen. Het was even zoeken naar de juiste vorm, verhouding etc. Hoe maak je nu duidelijk dat dit kaartje staat voor dit signaalwoord en hoe maken we alle categorieën zou zo dat ze op elkaar lijken. Daarin kregen ze van mij de vrije hand. Wel had ik een soort minimale schets op het bord gezet om een idee te krijgen.
Na een les hebben we al hele leuke setjes met kaarten. En is het kwartet bijna compleet. Volgende week maken we het spel af en natuurlijk spelen we de spellen dan ook! En ondertussen hebben de leerlingen de tekstverbanden en bijbehorende signaalwoorden meerdere malen voorbij zien komen en besproken. En dat is dan weer goed voor het lange termijn geheugen!
Format voor een kwartetspel
Wil je het nog makkelijker doen dan hierboven? Dat kan! Ik heb een format gemaakt waarmee je makkelijk een kwartetspel kunt maken. Het document bevat lege kwartetkaartjes in verschillende kleuren, die leerlingen zelf kunnen invullen. Daarnaast bevat het document antwoordbladen die kunnen worden ingevuld tijdens het spelen. Ten slotte bevat het document een uitleg en een uitgebreid stappenplan voor in de les. Bekijk het product hier!
Meer inspiratie? Volg mijn online cursus Werkvormen voor iedere les!
Ben je op zoek naar nog meer inspiratie? Volg dan mijn online cursus Werkvormen voor iedere les. Daarin leer je heel veel verschillende werkvormen toepassen, maar is er ook aandacht voor motivatie bij leerlingen stimuleren en onderzoeken wat voor docent jij bent!
Geen zin in een cursus, maar wel op zoek naar nog meer werkvormen? Kies dan voor het e-book Werkvormen!
