Enige tijd geleden schreef ik over de werkvorm exitticket. Daarbij vraag je aan het einde van de les bij je leerlingen na wat ze hebben geleerd, of ze nog vragen hebben en wat ze nodig hebben om hun leerproces te verbeteren. Maar, je kunt veel meer doen met deze techniek! Gebruik de werkvorm eens aan het begin van je les in plaats van aan het einde van je les! Maak van het exitticket een entreeticket!
Waarom een entreeticket?
Iedere les waarin je nieuwe stof behandelt, koppel je deze nieuwe stof aan reeds behandelde stof. Door de nieuwe stof te koppelen aan de oude stof, wordt het geheel veel beter verwerkt in het geheugen. Leerlingen onthouden de stof daardoor beter en kunnen de stof later, tijdens een toets, ook makkelijker reproduceren.
Maar als je nieuwe stof wil toevoegen aan reeds bestaande kennis, wil je wel zeker weten dat die kennis aanwezig is. En als die kennis aanwezig is, wil je ook weten dat die kennis ‘aanstaat’. Deze reeds aanwezige kennis noemen we ook wel voorkennis. En het is belangrijk om die voorkennis iedere keer weer even aan te spreken. Dat kun je doen door zelf de stof te herhalen terwijl je voor de klas je verhaal afdraait.
Maar dat klinkt (en is!) best saai en vraagt verder helemaal niets van de leerlingen. Ze zitten apathisch op hun stoel en jij hoopt dat ze naar je luisteren. Een entreeticket kan je helpen om die voorkennis op een actievere manier aan te spreken.
Hoe ga je te werk
Bij een exitticket geef je de leerlingen een aantal (maximaal 3 a 4) vragen over de stof die zij die les geleerd hebben. Je vraagt ze in hun eigen woorden te benoemen wat de betekenis van een begrip was of waar een bepaalde toepassing voor bedoeld is. Je neemt de de antwoorden in en kunt, na de les, bekijken wat er nu precies is blijven hangen van jouw inspanningen tijdens de les.
Bij een entreeticket geef je die vragen aan het begin van de les en baseer je die vragen op de stof die je in eerdere lessen behandeld hebt. Je laat de leerlingen de vragen beantwoorden binnen een paar minuten. Vervolgens kun je ervoor kiezen om de leerlingen elkaars antwoorden na te laten kijken of je bespreekt de antwoorden klassikaal. Dit laatste geeft je direct de gelegenheid om eventuele misverstanden over de stof recht te trekken.
Een voorbeeld uit mijn eigen les
Zelf deed ik een entreeticket aan het begin van mijn les (begrijpend) lezen. In de brugklas leren de leerlingen gefaseerd een aantal belangrijke begrippen zoals: het onderwerp, deelonderwerpen, manieren van lezen (van een tekst), tekstverbanden en signaalwoorden etc.). In periode 1 behandelden we de eerste twee hoofdstukken en bijbehorende begrippen. Nu, in periode 3 behandelen we die twee hoofdstukken weer en voegen hier twee hoofdstukken (en bijbehorende begrippen) aan toe. De helft van de stof is dus herhaling en de andere helft is nieuwe stof.
Voor de eerste les lezen stelde ik de leerlingen vier korte vragen, waar ook vier korte antwoorden op mogelijk waren. Alle vragen gingen over de eerste twee hoofdstukken en de toetsstof van periode 1. Ik projecteerde de vragen op het bord en iedere leerling moest de vragen zelfstandig beantwoorden, met gesloten boek. Sommigen gingen driftig aan het schrijven, andere moesten even nadenken voordat ze begonnen en een enkeling staarde voor zich uit en deed niets. Na een minuut of vier stopte ik de tijd en moesten de pennen neer.
Klassikaal bespraken we de antwoorden. Ik probeerde zoveel mogelijk de leerlingen zelf met het antwoord te laten komen. Daagde ze uit elkaar aan te vullen waar nodig was. Soms ontstond een kleine discussie. De antwoorden schreef ik op het bord en toen iedereen het ermee eens was, bekeken we de antwoorden die ik al had voorbereid en op de volgende slide van de powerpoint presentatie stond.
Het gewenste effect
Voor mij had dit het gewenste effect: de leerlingen wisten allemaal nog redelijk goed hoe het ook alweer zat. Er was een goed gesprek gevoerd over de stof. De leerlingen waren actief betrokken en stonden aan. Toen we vervolgens aan de slag gingen met de nieuwe stof was dit nog steeds zo. De les vloog voorbij en was, naar mijn idee, heel productief en leerzaam!
Wil jij nog meer inspiratie op het gebied van activerende werkvormen met of zonder ICT? Kijk dan eens hier voor de mogelijkheden van een workshop of inspiratiesessie!
